Wkład Wojciecha Alojzego Świętosławskiego w rozwój nauk chemicznych jest nie do przecenienia. Profesor jest autorem 20 książek, kilkuset artykułów publikowanych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz ponad 40 patentów. Około 100 uczniów Profesora uzyskało doktoraty, a ponad 20 zostało profesorami. Co jeszcze warto wiedzieć o tej niezwykle ciekawej postaci? Zapraszamy do lektury.
Kategoria: historia chemii
WIELCY CHEMICY: Józef Zawadzki, rektor Politechniki Warszawskiej, ojciec „Zośki”
„Jego osobowość zafascynowała bardzo wielu z nas, Jego studentów uczestniczących w prowadzonych przez Niego seminariach, choć nie był łatwym wykładowcą. Korzystali z nich bardzo wiele ci, którzy mieli już spory zasób wiedzy, bez którego trudno było nadążyć za tokiem myśli, zrozumieć różne dygresje, porównania czy przeskoki myślowe. Cechowały Go olbrzymia wiedza, twardość w wymaganiach stawianych sobie i innym, uznanie dobra ogółu jako najwyższego prawa i celu, a jednocześnie nie było żadnego muru wyższości, czy poczucia własnej wielkości odgradzającego Go od innych, choć był doskonale świadom swej wielkiej wartości i pozycji. Nie było żadnych barier, była prostota, pewna nerwowość i miękkość w obcowaniu, ogromna kultura osobista […]. Był wielkim a zarazem jakże zwyczajnym człowiekiem. Umiał stworzyć w kierowanym przez siebie zespole klimat wzajemnej akceptacji, wpływając niezwykle silnie na życie i działanie tego zespołu przez kierowanie nim na co dzień i ogniskowanie dokoła siebie jego pracy”
(Kawecki, W., Józef Zawadzki- zarys życia i działalności, s. 20)
Czytaj dalejPrzytul mnie…czyli o receptorach ciepła i dotyku : Nagroda Nobla z Medycyny lub Fizjologii 2021
Nasza zdolność wyczuwania ciepła, zimna i dotyku jest niezbędna do przetrwania i stanowi fundament naszych interakcji z otaczającym nas światem. W jaki sposób inicjowane są impulsy nerwowe, aby żywy organizm zarejestrował zmianę temperatury i nacisk? Na to pytanie spróbowali odpowiedzieć laureaci Nagrody Nobla z Fizjologii lub Medycyny 2021.
Czytaj dalejWIELCY CHEMICY: John Dalton. Chemik, fizyk, meteorolog
Twórca nowożytnej atomistycznej teorii materii opublikowanej w rozprawie „A new System of Chemical Philosophy”. Jako pierwszy opisał zjawisko niedostrzegania pewnych barw, a jego ostatnią wolą było wykorzystanie jego gałek ocznych do dalszych badań nad tym schorzeniem. Co jeszcze warto wiedzieć o tym wybitnym naukowcu?
Czytaj dalejWielcy chemicy: Antoine Laurent de Lavoisier. Chemik z pasji, prawnik z zawodu
Kolejna wybitna postać chemii współczesnej- wyprowadził naukę z mroków średniowiecznej alchemii, obalił starożytną teorię żywiołów jako składników materii i przyczynił się do zreformowania nomenklatury chemicznej. Co jeszcze warto wiedzieć o tym francuskim naukowcu?
Czytaj dalejO śmiertelnym wrogu wątroby – HCV. Nagroda Nobla 2020 z Fizjologii lub Medycyny
Czy zastanawialiście się kiedyś, jak ważnym narządem jest wasza wątroba? Myślę, że powinniście. Zwłaszcza ci, którzy lubią „zakrapiane” imprezy, a potem leczą swoje dolegliwości pewnym popularnym środkiem przeciwbólowym… Ale co to ma wspólnego z naszym tematem? No właśnie! Znaleźli się naukowcy, których misją stało się rozpracowanie patogenu będącego dla naszej wątroby śmiertelnie niebezpiecznym. Ich wieloletnie wysiłki zostały uhonorowane Nagrodą Nobla 2020 z Fizjologii lub Medycyny: „za odkrycie wirusa zapalenia wątroby typu C”.
Czytaj dalejNożyczki do DNA. Nagroda Nobla 2020 z chemii
Jak wyciąć fragment nici DNA i zastąpić go innym, pożądanym z punktu widzenia naszych celów? To pytanie przez lata zaprzątało umysły zdobywczyń tegorocznej Nagrody Nobla z chemii: Emmanuelle Charpentier i Jennifer Doudnej. Ich odkrycie spowodowało rewolucję w badaniach genetycznych, przyczyniło się do opracowania immunoterapii przeciwnowotworowych i dało nadzieję na skuteczne leczenie chorób genetycznie uwarunkowanych.
Czytaj dalejWielcy chemicy: Robert Boyle. Ojciec współczesnej chemii
Robert Boyle należał do naukowców, którzy w jasny sposób dzielili się z innymi swoimi odkryciami. Uważa się nawet, że był pierwszym znanym naukowcem, który publikował dokładne opisy swoich doświadczeń. Silnie podkreślał konieczność stosowania zasad i metod chemii do badań świata przyrody i medycyny przez co zawdzięcza swoje określenie jako „ojca chemii”. Według niektórych źródeł Boyle cierpiał na hipochondrię, dzięki czemu, testując na sobie nowe lekarstwa, przyczynił się do rozwoju chemiatrii czyli chemii lekarskiej.
Czytaj dalejWielcy chemicy: „Naprawdę istnieją tylko atomy i próżnia.” czyli teoria atomów Demokryta z Abdery
Prawdziwy rozkwit zainteresowania chemią przypada na wieki średnie, warto jednak pamiętać, że pewne zaczątki późniejszych teorii chemicznych bez trudu można odnaleźć już w poglądach niektórych starożytnych filozofów- między innymi współtwórcy atomizmu- Demokryta z Abdery.
Baterie rządzą! Nobel 2019 w dziedzinie chemii
Królewska Szwedzka Akademia Nauk 9 października 2019 roku przyznała nagrodę Nobla w dziedzinie chemii trzem naukowcom za opracowanie akumulatorów litowo-jonowych, które zrewolucjonizowały przenośną elektronikę i prawdopodobnie zasilają urządzenie, którego używasz teraz do przeczytania tego artykułu. Amerykański fizyk i specjalista w dziedzinie inżynierii materiałowej John Bannister Goodenough z University of Texas, brytyjsko-amerykański chemik Michael Stanley Whittingham ze State University of New York oraz japoński chemik Akira Yoshino z Meijo University podzielą się nagrodą o wartości około 900 tysięcy dolarów. John B. Goodenough, który obecnie ma 97 lat, jest najstarszym w historii laureatem Nagrody Nobla.